Grupy dyskusyjne   »   pl.comp.pecet   »   Jak przenie¶æ RAID 0 ?

Jak przenie¶æ RAID 0 ?

Data: 2013-02-25 08:33:03
Autor: jureq
Jak przenie¶æ RAID 0 ?
Dnia Mon, 25 Feb 2013 00:32:54 +0100, Marek napisał(a):

Składam nowy komputer. Wszystko będzie w nim inne. Chciałbym zachować
jednak macierz 2 dysków w RAID 0 (SATA-2). Nie są to dyski systemowe.
Czy można je jakoś przenieść bez utraty danych?

A jakie kontroler w starym i nowym?

Zasadniczo nigdy nie miałem problemu z kontrolerami softwarowymi czyli najpopularniejszymi intelowskimi chipsetami ICH-n. Po prostu przekładasz dyski, ustawiasz w BIOS na RAID i ma działać.

Data: 2013-02-25 10:03:30
Autor: Marek
Jak przenieść RAID 0 ?
W dniu 2013-02-25 09:33, jureq pisze:

A jakie kontroler w starym i nowym?

Stary to Marvell na płycie:
http://www.gigabyte.pl/products/page/mb/ga-p55a-ud3r_10/

A nowa płyta to:

http://pl.asus.com/Motherboards/AMD_AM3Plus/SABERTOOTH_990FX/

Korzystam z kontrolerów na płycie.

--

Pozdrawiam
Marek

Data: 2013-02-25 11:55:45
Autor: Michal
Jak przenieść RAID 0 ?
W dniu 2013-02-25 10:03, Marek pisze:
A jakie kontroler w starym i nowym?

Stary to Marvell na płycie:
http://www.gigabyte.pl/products/page/mb/ga-p55a-ud3r_10/

A nowa płyta to:
http://pl.asus.com/Motherboards/AMD_AM3Plus/SABERTOOTH_990FX/
Korzystam z kontrolerów na płycie.

Czyli z Marvella na JMicrona lub AMD950 - nie widzÄ™ szans przeniesienia
host-RAID. Mam podobną zagwozdkę, bo też host-RAID0 4x1TB skutecznie zniechęca mnie do zmiany płyty z opartej na AMD710 na AMD950 (też 990FX, ale w obrębie SB od AMD). Parę miesięcy temu zadałem tu pytanie o to, podobnie jak w serwisach itp - nikt nie wie, a sam jakoś nie mam zamiaru sprawdzać, bo nie mam gdzie tymczasowo zgrać 4 TB danych.

--
/MB

Data: 2013-02-25 12:02:55
Autor: Marek
Jak przenieść RAID 0 ?
W dniu 2013-02-25 11:55, Michal pisze:

Czyli z Marvella na JMicrona lub AMD950 - nie widzÄ™ szans przeniesienia
host-RAID.

Czyli RAID-0 to nie jest standard komunikacji IO, którego producenci mieliby się trzymać a jedynie tylko sposób organizacji danych?

Kopię danych niby mam ale to zawsze mnóstwo czasu z przywracaniem. Jeśli nie można inaczej, to trudno. Wyczyszczę te dyski.

--

Pozdrawiam
Marek

Data: 2013-02-25 12:25:59
Autor: Michal
Jak przenieść RAID 0 ?
W dniu 2013-02-25 12:02, Marek pisze:

Czyli z Marvella na JMicrona lub AMD950 - nie widzÄ™ szans przeniesienia
host-RAID.

Czyli RAID-0 to nie jest standard komunikacji IO, którego producenci
mieliby się trzymać a jedynie tylko sposób organizacji danych?

Z tym że implementacje poszczególnych producentów różnią się na tyle, że marne szanse przeniesienia.

Kopię danych niby mam ale to zawsze mnóstwo czasu z przywracaniem. Jeśli
nie można inaczej, to trudno. Wyczyszczę te dyski.

Zrób kopie, przy okazji selekcję co warto zatrzymać w backupie a co stanowią zapychacze z którymi możesz się pożegnać (mnóstwo tego na każdym HDD) i spróbuj podpiąć macierz, 99% że nie zostanie rozpoznana.
Niemniej jednak pochwal się rezultatem - sam jestem tego ciekawy i obym się mylił.

--
/MB

Data: 2013-02-25 17:17:54
Autor: Marek
Jak przenieść RAID 0 ?
W dniu 2013-02-25 12:25, Michal pisze:


     Zrób kopie, przy okazji selekcjÄ™ co warto zatrzymać w backupie a co
stanowią zapychacze z którymi możesz się pożegnać (mnóstwo tego na
każdym HDD) i spróbuj podpiąć macierz, 99% że nie zostanie rozpoznana.
Niemniej jednak pochwal siÄ™ rezultatem - sam jestem tego ciekawy i obym
się mylił.

W środę dam znać. Powinienem mieć już komplet podzespołów. Pewnie i tak dane szlag trafi ale na wszelki wypadek spytam: czy jeśli zamienimy 2 identyczne dyski miejscami w RAID-0, to czy RAID się posypie?



--

Pozdrawiam
Marek

Data: 2013-02-25 19:35:07
Autor: Michal
Jak przenieść RAID 0 ?
W dniu 2013-02-25 17:17, Marek pisze:

W środę dam znać. Powinienem mieć już komplet podzespołów. Pewnie i tak
dane szlag trafi ale na wszelki wypadek spytam: czy jeśli zamienimy 2
identyczne dyski miejscami w RAID-0, to czy RAID siÄ™ posypie?

AFAIR przy tym kombinowaniu z kablami SATA nawet mi się to zdarzyło
i obie macierze zostały poprawnie wykryte (RAID0), ale to może zależeć też od konkretnego biosu płyty głównej - raczej nie eksperymentowałbym z dyskami zawierającymi dane. Jak masz tylko dwa w macierzy, to dobrze np: okleić jedną (zazwyczaj pierwszą) z taśm SATA podłączoną do pierwszego HDD kawałkiem kolorowej taśmy izolacyjnej - w ten sosób przy przekładaniu dysków/kabli trudniej o inną kolejność podłączenia.

P.S.
Nie daj się zbałamucić, że HostRAID = SoftRAID. Po coś jest ten kod w biosie umożliwiający spinanie macierzy - choćby po to, aby łatwo zainstalować system na wolumenie ustawionym w macierz. A to że WindowsXP i starsze nie za dobrze sobie radzą z host RAID, czy większość dystrybucji linuksa ma z nimi problemy (choć powoli się to zmienia - nowsze wersje PartedMagic zazwyczaj rozpoznają host RAID z automatu).

--
/MB

Data: 2013-02-25 21:35:19
Autor: Marek
Jak przenieść RAID 0 ?
W dniu 2013-02-25 19:35, Michal pisze:


AFAIR przy tym kombinowaniu z kablami SATA nawet mi się to zdarzyło
i obie macierze zostały poprawnie wykryte (RAID0), ale to może zależeć
też od konkretnego biosu płyty głównej - raczej nie eksperymentowałbym z
dyskami zawierajÄ…cymi dane.

Ja nie oznaczyłem kabli, wypiąłem je z dysków na chwilę, zadzwonił telefon a po rozmowie nie pamiętałem który jest który :-D Zbladłem na myśl, że zaraz dane w kosmos wyślę. :-D Nic takiego nie stało się na szczęście. Stąd moje pytanie.

Jak masz tylko dwa w macierzy, to dobrze np:
okleić jedną (zazwyczaj pierwszą) z taśm SATA podłączoną do pierwszego
HDD kawałkiem kolorowej taśmy izolacyjnej - w ten sosób przy
przekładaniu dysków/kabli trudniej o inną kolejność podłączenia.

Tak zrobiÄ™.

P.S.
Nie daj się zbałamucić, że HostRAID = SoftRAID. Po coś jest ten kod w
biosie umożliwiający spinanie macierzy - choćby po to, aby łatwo
zainstalować system na wolumenie ustawionym w macierz. A to że WindowsXP
i starsze nie za dobrze sobie radzą z host RAID, czy większość
dystrybucji linuksa ma z nimi problemy (choć powoli się to zmienia -
nowsze wersje PartedMagic zazwyczaj rozpoznajÄ… host RAID z automatu).

Miałem W7 zainstalowany na RAID0 i szczerze mówiąc nawet nie zastanawiałem się co powoduje, że dysk jest widoczny. W BIOSie ten dysk (de facto 2 dyski) można ustawić w kolejności bootowania więc to też nie wywołało myślenia, że to system operacyjny ma jedyną władzę nad spiętymi dyskami. Żyłem w przekonaniu, że RAID na płycie jest sprzętowy skoro dysk zachowuje się jak zwykły.


--

Pozdrawiam
Marek

Data: 2013-02-28 12:41:40
Autor: Marek
Jak przenieść RAID 0 ?

     Zrób kopie, przy okazji selekcjÄ™ co warto zatrzymać w backupie a co
stanowią zapychacze z którymi możesz się pożegnać (mnóstwo tego na
każdym HDD) i spróbuj podpiąć macierz, 99% że nie zostanie rozpoznana.
Niemniej jednak pochwal siÄ™ rezultatem - sam jestem tego ciekawy i obym
się mylił.

Zgodnie z przewidywaniami zawartość dysków nie przetrwała. W trakcie zakładania tablicy pojawiło się ostrzeżenie, że zostanie zainicjowany sektor rozruchowy dysków. Sporo kopiowania mnie to kosztowało.

Przy okazji: jeśli chodzi o organizację RAID na płycie Asusa Sabertooth 990FX R2.0 to katastrofa. Ta płyta ma 8 portów SATA 3 lecz tylko pozornie. Gdy zdefiniuje się RAID jakikolwiek, to 4 porty są rezerwowane a dwa można ustawić albo jako RAID albo jako IDE więc tracą użyteczność. Nagrywarkę DVD tam wrzuciłem. Tylko dwa porty oznaczone jako ASMEDIA mamy dostępne w trybie AHCI. Nie wspominając o tym, że dysk SSD na Marvelu szybciej czytał dane niż na tym porcie.

Wydajność samego RAID0 jest znacząco większa niż Marvel oferował. Transfery w obie strony już przy plikach 16MB sięgają maksimum ok 290M przy 2 dyskach.


--
Pozdrawiam
Marek

Data: 2013-02-28 13:06:44
Autor: Michal
Jak przenieść RAID 0 ?
W dniu 2013-02-28 12:41, Marek pisze:

Zgodnie z przewidywaniami zawartość dysków nie przetrwała. W trakcie
zakładania tablicy pojawiło się ostrzeżenie, że zostanie zainicjowany
sektor rozruchowy dysków. Sporo kopiowania mnie to kosztowało.

Niestety przy takich zmianach chipsetu miałeś na to 99% szans.
Sam jestem ciekaw, jakby macierz zachowała się przy zmianie SB z AMD710 na AMD950 stosowanym w płytach na AMD970/990.

Przy okazji: jeśli chodzi o organizację RAID na płycie Asusa Sabertooth
990FX R2.0 to katastrofa. Ta płyta ma 8 portów SATA 3 lecz tylko
pozornie. Gdy zdefiniuje siÄ™ RAID jakikolwiek, to 4 porty sÄ… rezerwowane

Sabertooth to dość rozbudowana mobo i ma dodatkowy kontroler SATA 3.0 na Asmedii (te 2 porty szare i 2 czerwone), którego nie znaam i się nie wypowiadam.

a dwa można ustawić albo jako RAID albo jako IDE więc tracą użyteczność.

Absolutnie nie. To że jak ustawisz RAID możesz wybierać między RAID a legacy IDE nie powoduje że tracą one użyteczność. Jeśli nie ustawisz tych portów w aktywnej macierzy dyski podłączone do nich spokojnie działają w trybie single jako normalne dyski (wręcz zalecane, bo po ustawieniu RAID są w trybie AHCI, a nie legacy IDE). W niczym to nie przeszkadza, bo pozbyto się w AMD950 głupiej przypadłości serii AMD 700 powodującej, że po ustawieniu w RAID nie można było odczytać normalnie danych SMART. Tak więc wszystko jest OK, tylko ustawienia RAID w BIOSie są myląco nazwane).

Nagrywarkę DVD tam wrzuciłem. Tylko dwa porty oznaczone jako ASMEDIA
mamy dostępne w trybie AHCI. Nie wspominając o tym, że dysk SSD na
Marvelu szybciej czytał dane niż na tym porcie.

Podepnij po prostu pod AMD950 i nie sygeruj się nazwą - będą pracowały w AHCI i wydajniej niż na tym niezbyt udanym chipsecie Asemdii czy Marvella.

Wydajność samego RAID0 jest znacząco większa niż Marvel oferował.
Transfery w obie strony już przy plikach 16MB sięgają maksimum ok 290M
przy 2 dyskach.

To już coś, ale naprawdę fajnie pracuje się jak system jest na SSD, a większe paczki danych czytają się/zapisują z rzeczywistą szybkością >=500 MB/s przy RAID0 na 4+ HDD - jak masz duży RAMdysk rzędu 8-14 GB zrzucanie z niego obrobionych danych na taką macierz w pierwszej chwili powoduje opad szczęki, przynajmniej jak dla użytkownika domowego, bo duże macierze w serwerach od dawna tak mają.
Potem jak przychodzi coś zapisać na komputerze z 1 HDD przez pierwszą chwilę ma się wrażenie że dysk/kontroler jest uszkodzony "bo tak wolno".

--
/MB

Data: 2013-02-28 13:56:55
Autor: Marek
Jak przenieść RAID 0 ?
W dniu 2013-02-28 13:06, Michal pisze:


     Absolutnie nie. To że jak ustawisz RAID możesz wybierać miÄ™dzy RAID
a legacy IDE nie powoduje że tracą one użyteczność. Jeśli nie ustawisz
tych portów w aktywnej macierzy dyski podłączone do nich spokojnie
działają w trybie single jako normalne dyski (wręcz zalecane, bo po
ustawieniu RAID sÄ… w trybie AHCI, a nie legacy IDE). W niczym to nie
przeszkadza, bo pozbyto się w AMD950 głupiej przypadłości serii AMD 700
powodującej, że po ustawieniu w RAID nie można było odczytać normalnie
danych SMART. Tak więc wszystko jest OK, tylko ustawienia RAID w BIOSie
sÄ… mylÄ…co nazwane).

A to mi szczęka opadła. Czyli jeśli dobrze zrozumiałem: ustawiamy te dwa pory jako RAID ale ich nie konfigurujemy jako RAID to działają jako zwykłe AHCI? Mam tam DVD podpięte, włączyłem RAID i faktycznie jest widoczny ten napęd normalnie. Jak sprawdzić czy jest tam faktycznie AHCI ustawiony?


     Podepnij po prostu pod AMD950 i nie sygeruj siÄ™ nazwÄ… - bÄ™dÄ…
pracowały w AHCI i wydajniej niż na tym niezbyt udanym chipsecie Asemdii
czy Marvella.

Zaraz podepnę tam dysk systemowy. Powiedz mi czy pozostałe porty też są do wykorzystania? Przypomnę, że mam ich 6 (nie licząc 2 szarych - Asmedia). Porty 0 i 1 to RAID0, 2-3 puste, 4-5 to te przełączalne pomiędzy IDE a RIAID, o których rozmawiamy.

Przy okazji mam 2 inne pytania bo widzę, że znasz tą płytę.

1. Co to takiego UEFI RAID? Używam Legacy ROM bo tylko przy tej opcji udało mi się uruchomić macierz dysków - był dostęp do narzędzia konfiguracyjnego.

2. Czy wiesz jak można zaktualizować BIOS? Mi się to nie udaje żadnym ze sposobów. Gdy pobiorę najnowszą wersję 1503 z:
http://pl.asus.com/Motherboards/AMD_AM3Plus/M5A99FX_PRO_R20/, zapiszę na USB, wejdę do BIOSu i stamtąd użyję aktualizacji, to wywala mi błąd weryfikacji. Nie działa też windowsowy tool - nie łączy się z serwerem - już nie wspomnę, ze wkurza alertem o tym, że obroty wentylatora poniżej 600 rpm (a tak ma być).



--
Pozdrawiam
Marek

Data: 2013-02-28 14:35:17
Autor: Marek
Jak przenieść RAID 0 ?
No to zrobiłem eksperyment. Windows nie ruszył gdy dysk był na porcie RAID. Być może reinstalacja byłaby wymagana lub dorzucenie jakiegoś sterownika - tego nie wiem. Gdy port jest w trybie IDE - system działa ale dysk traci na wydajności. Czytałem, że SSD na tym kontrolerze powinien być podpięty aby rozwinął skrzydła. Póki co jednak nie udaje się to. Jakieś sugestie?

Data: 2013-02-28 15:10:36
Autor: Michal
Jak przenieść RAID 0 ?
W dniu 2013-02-28 14:35, Marek pisze:

No to zrobiłem eksperyment. Windows nie ruszył gdy dysk był na porcie
RAID. Być może reinstalacja byłaby wymagana lub dorzucenie jakiegoś
sterownika - tego nie wiem. Gdy port jest w trybie IDE - system działa
ale dysk traci na wydajności. Czytałem, że SSD na tym kontrolerze
powinien być podpięty aby rozwinął skrzydła. Póki co jednak nie udaje
siÄ™ to. JakieÅ› sugestie?

A zmieniałeś na 1 wartość
HKEY_LOCAL_MACHINE\System\CurrentControlSet\Services\Msahci
przed restartem i zmianÄ… trybu?

--
/MB

Data: 2013-02-28 15:35:19
Autor: Marek
Jak przenieść RAID 0 ?
W dniu 2013-02-28 15:10, Michal pisze:

A zmieniałeś na 1 wartość
HKEY_LOCAL_MACHINE\System\CurrentControlSet\Services\Msahci
przed restartem i zmianÄ… trybu?


Nie wiedziałem o tym. Ponadto nie mam takiego klucza nawet. Ciąg dalszy w drugim komentarzu aby nie mnożyć wątków.

--
Pozdrawiam
Marek

Data: 2013-02-28 15:53:04
Autor: Piotr B. \(pb2004\)
Jak przenieść RAID 0 ?
Użytkownik "Michal"  napisaÅ‚ w wiadomoÅ›ci grup dyskusyjnych:kgnovn$n9o$2@mx1.internetia.pl...

W dniu 2013-02-28 14:35, Marek pisze:

No to zrobiłem eksperyment. Windows nie ruszył gdy dysk był na porcie
RAID. Być może reinstalacja byłaby wymagana lub dorzucenie jakiegoś
sterownika - tego nie wiem. Gdy port jest w trybie IDE - system działa
ale dysk traci na wydajności. Czytałem, że SSD na tym kontrolerze
powinien być podpięty aby rozwinął skrzydła. Póki co jednak nie udaje
siÄ™ to. JakieÅ› sugestie?

A zmieniałeś na 1 wartość
HKEY_LOCAL_MACHINE\System\CurrentControlSet\Services\Msahci
przed restartem i zmianÄ… trybu?


Jeśli już to należy ustawić wartość 0. 1 to system_start a tu musi być boot_start. Ponadto klucz to niekoniecznie msahci. W Windows 8 jest storahci.

--
Piotr Borkowski

Data: 2013-02-28 19:49:28
Autor: Andrzej Lawa
Jak przenie¶æ RAID 0 ?
W dniu 28.02.2013 15:53, Piotr B. (pb2004) pisze:

A zmienia³e¶ na 1 warto¶æ
HKEY_LOCAL_MACHINE\System\CurrentControlSet\Services\Msahci
przed restartem i zmian± trybu?


Je¶li ju¿ to nale¿y ustawiæ warto¶æ 0. 1 to system_start a tu musi byæ
boot_start. Ponadto klucz to niekoniecznie msahci. W Windows 8 jest
storahci.

Po raz kolejny stwierdzam, ¿e "g³êboka konfiguracja" windowsów jest porypana ;)

Dlaczego nie mogli zrobiæ ³adnych i czytelnych tekstowych plików konfiguracyjnych??

--
¦wiadomie psuj±cy kodowanie i formatowanie wierszy
s± jak sraj±cy z lenistwa i g³upoty na ¶rodku pokoju.
I jeszcze ci durnie t³umacz± to nowoczesno¶ci±...

Data: 2013-02-28 20:24:28
Autor: Piotr B. \(pb2004\)
Jak przenie¶æ RAID 0 ?
U¿ytkownik "Andrzej Lawa"  napisa³ w wiadomo¶ci grup dyskusyjnych:512fa6b8$1@news.home.net.pl...

W dniu 28.02.2013 15:53, Piotr B. (pb2004) pisze:

A zmienia³e¶ na 1 warto¶æ
HKEY_LOCAL_MACHINE\System\CurrentControlSet\Services\Msahci
przed restartem i zmian± trybu?


Je¶li ju¿ to nale¿y ustawiæ warto¶æ 0. 1 to system_start a tu musi byæ
boot_start. Ponadto klucz to niekoniecznie msahci. W Windows 8 jest
storahci.

Po raz kolejny stwierdzam, ¿e "g³êboka konfiguracja" windowsów jest porypana ;)

Dlaczego nie mogli zrobiæ ³adnych i czytelnych tekstowych plików konfiguracyjnych??


To jest bardziej porypane:
echo X > /proc/co¶tam/co¶tam/co¶tam

--
Piotr Borkowski

Data: 2013-02-28 20:45:52
Autor: Andrzej Lawa
Jak przenie¶æ RAID 0 ?
W dniu 28.02.2013 20:24, Piotr B. (pb2004) pisze:

To jest bardziej porypane:
echo X > /proc/co¶tam/co¶tam/co¶tam

Dlaczego? Wysy³asz polecenie do jakiego¶ systemowego procesu. Bez konieczno¶ci pisania/szukania programu.

Poza tym ja pisa³em o konfiguracji, a nie sterowaniu.

Dla ustalenia uwagi: konfiguracji wczytywanej przez system podczas startu.

--
¦wiadomie psuj±cy kodowanie i formatowanie wierszy
s± jak sraj±cy z lenistwa i g³upoty na ¶rodku pokoju.
I jeszcze ci durnie t³umacz± to nowoczesno¶ci±...

Data: 2013-03-01 13:49:19
Autor: Piotr B. \(pb2004\)
Jak przenie¶æ RAID 0 ?
U¿ytkownik "Andrzej Lawa"  napisa³ w wiadomo¶ci grup dyskusyjnych:512fb3f0$1@news.home.net.pl...

W dniu 28.02.2013 20:24, Piotr B. (pb2004) pisze:

To jest bardziej porypane:
echo X > /proc/co¶tam/co¶tam/co¶tam

Dlaczego?

Bo rejestr przy tym jest logiczny i uporz±dkowany.

Poza tym ja pisa³em o konfiguracji, a nie sterowaniu.

Dla ustalenia uwagi: konfiguracji wczytywanej przez system podczas startu.


Ja tak¿e. W taki porypany sposób trzeba konfigurowaæ choæby zaawansowane zarz±dzanie energi± poprzez skrypty w /etc/pm/power.d/powersave. A to nie jest ¿adna jak to uj±³e¶ g³êboka konfiguracja.

--
Piotr Borkowski

Data: 2013-03-01 14:25:49
Autor: Andrzej Lawa
Jak przenie¶æ RAID 0 ?
W dniu 01.03.2013 13:49, Piotr B. (pb2004) pisze:

Ja tak¿e. W taki porypany sposób trzeba konfigurowaæ choæby zaawansowane
zarz±dzanie energi± poprzez skrypty w /etc/pm/power.d/powersave. A to
nie jest ¿adna jak to uj±³e¶ g³êboka konfiguracja.

Z ciekawo¶ci: jakie zaawansowane zarz±dzanie energi± masz na my¶li?

Ja tam nigdy nie zmienia³em nic poza czasem do usypiania, reakcj± na zamkniêcie ekranu czy naci¶niêcie przycisku...

--
¦wiadomie psuj±cy kodowanie i formatowanie wierszy
s± jak sraj±cy z lenistwa i g³upoty na ¶rodku pokoju.
I jeszcze ci durnie t³umacz± to nowoczesno¶ci±...

Data: 2013-03-01 15:28:19
Autor: Piotr B. \(pb2004\)
Jak przenie¶æ RAID 0 ?
U¿ytkownik "Andrzej Lawa"  napisa³ w wiadomo¶ci grup dyskusyjnych:5130ac5d$1@news.home.net.pl...

W dniu 01.03.2013 13:49, Piotr B. (pb2004) pisze:

Ja tak¿e. W taki porypany sposób trzeba konfigurowaæ choæby zaawansowane
zarz±dzanie energi± poprzez skrypty w /etc/pm/power.d/powersave. A to
nie jest ¿adna jak to uj±³e¶ g³êboka konfiguracja.

Z ciekawo¶ci: jakie zaawansowane zarz±dzanie energi± masz na my¶li?

Ja tam nigdy nie zmienia³em nic poza czasem do usypiania, reakcj± na zamkniêcie ekranu czy naci¶niêcie przycisku...


Nie mam ju¿ Linuksa na laptopie ale to by³o podobne do np. tutaj[1] opisanego przyk³adu.

1. http://crunchbang.org/forums/viewtopic.php?id=11954
--
Piotr Borkowski

Data: 2013-03-01 15:48:14
Autor: Andrzej Lawa
Jak przenie¶æ RAID 0 ?
W dniu 01.03.2013 15:28, Piotr B. (pb2004) pisze:

Nie mam ju¿ Linuksa na laptopie ale to by³o podobne do np. tutaj[1]
opisanego przyk³adu.

1. http://crunchbang.org/forums/viewtopic.php?id=11954

Ach, i wszystko jasne - kombinacje które dla mnie s± zbêdne (mój prywatny ma³y netbook trzyma ponad 8 godzin na standardowych ustawieniach, a wiêkszy s³u¿bowy - ponad 5).

Dlatego nigdy takich sposobów regulacji nawet nie szuka³em ;)

--
¦wiadomie psuj±cy kodowanie i formatowanie wierszy
s± jak sraj±cy z lenistwa i g³upoty na ¶rodku pokoju.
I jeszcze ci durnie t³umacz± to nowoczesno¶ci±...

Data: 2013-03-01 16:36:02
Autor: Piotr B. \(pb2004\)
Jak przenie¶æ RAID 0 ?
U¿ytkownik "Andrzej Lawa"  napisa³ w wiadomo¶ci grup dyskusyjnych:5130bfae$1@news.home.net.pl...

W dniu 01.03.2013 15:28, Piotr B. (pb2004) pisze:

Nie mam ju¿ Linuksa na laptopie ale to by³o podobne do np. tutaj[1]
opisanego przyk³adu.

1. http://crunchbang.org/forums/viewtopic.php?id=11954

Ach, i wszystko jasne - kombinacje które dla mnie s± zbêdne (mój prywatny ma³y netbook trzyma ponad 8 godzin na standardowych ustawieniach, a wiêkszy s³u¿bowy - ponad 5).

Dlatego nigdy takich sposobów regulacji nawet nie szuka³em ;)


Pod Windowsem by³o ¶rednio oko³o 2 godziny d³u¿ej bez podobnych ustawieñ.

--
Piotr Borkowski

Data: 2013-03-01 10:16:40
Autor: Marek
Jak przenieść RAID 0 ?
W dniu 2013-02-28 15:53, Piotr B. (pb2004) pisze:

Jeśli już to należy ustawić wartość 0. 1 to system_start a tu musi być
boot_start. Ponadto klucz to niekoniecznie msahci. W Windows 8 jest
storahci.


No i faktycznie u mnie jest storahci. Jednakże jest to cała wielka struktura a nie tylko pojedyncza wartość.

[HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Services\storahci]
"ImagePath"=hex(2):53,00,79,00,73,00,74,00,65,00,6d,00,33,00,32,00,5c,00,64,00,\
 72,00,69,00,76,00,65,00,72,00,73,00,5c,00,73,00,74,00,6f,00,72,00,61,00,68,\
   00,63,00,69,00,2e,00,73,00,79,00,73,00,00,00
"Type"=dword:00000001
"Start"=dword:00000000
"ErrorControl"=dword:00000003
"Group"="SCSI Miniport"
"Tag"=dword:00000058
"DisplayName"="@mshdc.inf,%storahci_ServiceDescription%;Microsoft Standard SATA AHCI Driver"
"Owners"=hex(7):6d,00,73,00,68,00,64,00,63,00,2e,00,69,00,6e,00,66,00,00,00,00,\
   00

[HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Services\storahci\Parameters]
.... tu kilka wpisów
[HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Services\storahci\Parameters\Device]
.... od groma wpisów
[HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Services\storahci\Parameters\PnpInterface]
....
[HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Services\storahci\Enum]
....

Gdzie zatem ustawiamy 0 czy 1 ?

--
Pozdrawiam
Marek

Data: 2013-03-01 13:59:30
Autor: Piotr B. \(pb2004\)
Jak przenieść RAID 0 ?
Użytkownik "Marek"  napisaÅ‚ w wiadomoÅ›ci grup dyskusyjnych:kgprls$l36$1@node1.news.atman.pl...

W dniu 2013-02-28 15:53, Piotr B. (pb2004) pisze:

Jeśli już to należy ustawić wartość 0. 1 to system_start a tu musi być
boot_start. Ponadto klucz to niekoniecznie msahci. W Windows 8 jest
storahci.


No i faktycznie u mnie jest storahci. Jednakże jest to cała wielka struktura a nie tylko pojedyncza wartość.

[HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Services\storahci]
"Start"=dword:00000000

Gdzie zatem ustawiamy 0 czy 1 ?


Jest już prawidłowo ustawiony na 0. Sprawdź we właściwościach kontrolera raid w devmgmt.msc jaka usługa sterownika go obsługuje. I dla niej sprawdź powyższą wartość. Ponieważ to jest NTG fut: pl.comp.os.ms-windows.winnt.

--
Piotr Borkowski

Data: 2013-02-28 15:09:32
Autor: Michal
Jak przenieść RAID 0 ?
W dniu 2013-02-28 13:56, Marek pisze:

A to mi szczęka opadła. Czyli jeśli dobrze zrozumiałem: ustawiamy te dwa
pory jako RAID ale ich nie konfigurujemy jako RAID to działają jako
zwykłe AHCI?

Z testów które robiłem na Asusie M4A77TD PRO na AMD710 tak jest i bez problemu drugi system działał na HDD ustawionym w BIOS jako rai, ale nie włączonym do macierzy - działał jako normalny AHCI. Do Sabertootha dopiero się przymierzam, ale Asus AFAIK kontynuuje te rozwiązania z portami.

Mam tam DVD podpięte, włączyłem RAID i faktycznie jest widoczny ten napęd normalnie.
> Jak sprawdzić czy jest tam faktycznie AHCI ustawiony?

Akurat DVD na tym nic nie zyskuje i może być podłączony do dowolnego portu, w tym Asmedii, bo nie wykorzystuje zalet AHCI.

     Podepnij po prostu pod AMD950 i nie sygeruj siÄ™ nazwÄ… - bÄ™dÄ…
pracowały w AHCI i wydajniej niż na tym niezbyt udanym chipsecie Asemdii
czy Marvella.

Zaraz podepnę tam dysk systemowy. Powiedz mi czy pozostałe porty też są
do wykorzystania? Przypomnę, że mam ich 6 (nie licząc 2 szarych -
Asmedia). Porty 0 i 1 to RAID0, 2-3 puste, 4-5 to te przełączalne
pomiędzy IDE a RIAID, o których rozmawiamy.

O ile Asus czegoś nie wymyślił to tak- wcześniej wykorzystywałem na M4A77TD PRO wszystkie 5 wewnętrznych SATA w AHCI (ustawione jako RAID) mając tylko 2 dyski w macierzy, a pozostałe 3 normalnie.

Przy okazji mam 2 inne pytania bo widzę, że znasz tą płytę.

Mam poprzednią - przymierzałem się do niej i badałem sprawę, ale biorąc pod uwagę przygody zserwisem asusa następna będzie raczej Asrocka, najlepiej 990FXExtreme4 jak jeszcze gdzieś uda się ją dorwać.

1. Co to takiego UEFI RAID? Używam Legacy ROM bo tylko przy tej opcji
udało mi się uruchomić macierz dysków - był dostęp do narzędzia
konfiguracyjnego.

Nie mam pojęcia, ale zgaduję że pewnie ustawienia RAID jak zwykle, tyle że z klikanym interfejsem graficznym UEFI i zniesieniem bariery 2TB na dysk systemowy dla zwykłego BIOSU (z tego względu m.in. podzieliłem macierz na 2 podmacierze po 2TB by były bootowalne bez UEFI.

2. Czy wiesz jak można zaktualizować BIOS? Mi się to nie udaje żadnym ze
sposobów. Gdy pobiorę najnowszą wersję 1503 z:
http://pl.asus.com/Motherboards/AMD_AM3Plus/M5A99FX_PRO_R20/, zapiszÄ™ na
USB, wejdę do BIOSu i stamtąd użyję aktualizacji, to wywala mi błąd
weryfikacji. Nie działa też windowsowy tool - nie łączy się z serwerem -
już nie wspomnę, ze wkurza alertem o tym, że obroty wentylatora poniżej
600 rpm (a tak ma być).

I bardzo dobrze, bo byś uwalił płytę.
O ile dobrze odczytałem pierwszy post masz Sabertootha, a pobierasz dla Innego modelu. Twoja mobo i biosy dla niej są tu:

http://pl.asus.com/Motherboards/AMD_AM3Plus/SABERTOOTH_990FX_R20/

--
/MB

Data: 2013-02-28 15:49:40
Autor: Marek
Jak przenieść RAID 0 ?
W dniu 2013-02-28 15:09, Michal pisze:

     Z testów które robiÅ‚em na Asusie M4A77TD PRO na AMD710 tak jest i
bez problemu drugi system działał na HDD ustawionym w BIOS jako rai, ale
nie włączonym do macierzy - działał jako normalny AHCI. Do Sabertootha
dopiero siÄ™ przymierzam, ale Asus AFAIK kontynuuje te rozwiÄ…zania z
portami.

No to zebrałem ciekawe doświadczenie. Podłączyłem drugi dysk SSD do tego portu. Co prawda z zainstalowanym systemem ale nie powinno to rzutować. Dysk został wykryty jako możliwy do przyłączenia do RAID. Czy zadziałała opcja wyłączenia IDE i ustawienia RAID w to miejsce.

Komputer wystartował na dysku #1 a potem zacząłem robić benchmark dla dysku #2. (AS SSD). No i Windows 2x wykrzaczył się w połowie testów. Niebieski ekran.

Przełączyłem dysk #2 do tej samej grupy portów (szare) co #1 i tu bez problemów benchmarki poszły (wyniki podobne jak na porcie "sypiącym się")


Mam tam DVD podpięte, włączyłem RAID i faktycznie jest widoczny ten
napęd normalnie.
 > Jak sprawdzić czy jest tam faktycznie AHCI ustawiony?

     Akurat DVD na tym nic nie zyskuje i może być podÅ‚Ä…czony do
dowolnego portu, w tym Asmedii, bo nie wykorzystuje zalet AHCI.

Napęd może nie zyskuje ale ja zyskuję wiedzę, że port połowicznie działa w takiej konfiguracji z powyższym zastrzeżeniem.

I bardzo dobrze, bo byś uwalił płytę.

Kurde, przemęczenie :-(


--
Pozdrawiam
Marek

Data: 2013-03-08 09:55:33
Autor: Marek
Jak przenieść RAID 0 ?
W dniu 2013-02-28 15:09, Michal pisze:

     Z testów które robiÅ‚em na Asusie M4A77TD PRO na AMD710 tak jest i
bez problemu drugi system działał na HDD ustawionym w BIOS jako rai, ale
nie włączonym do macierzy - działał jako normalny AHCI. Do Sabertootha
dopiero siÄ™ przymierzam, ale Asus AFAIK kontynuuje te rozwiÄ…zania z
portami.

Mam odpowiedź z supportu Asusa w tej sprawie.

"Dziekuje za kontakt ze wsparciem technicznym firmy ASUS.

Niestety z uwagi na architekture płyty nie może mieć pan zdefiniowanego macierza i równoczesnie używać pojedyńczego dysku na tym samym kontrolerze."

Tekst zostawiam bez zmian :-) Tak więc jeśli używasz 2 dysków w RAID 0, to reszta portów staje się bezużyteczna. Albo masz szybki SSD albo stosujesz RAID na tej płycie. Porażka...

--
Pozdrawiam
Marek

Data: 2013-03-08 11:37:57
Autor: Andrzej Lawa
Jak przenieść RAID 0 ?
W dniu 08.03.2013 09:55, Marek pisze:

Tekst zostawiam bez zmian :-) Tak więc jeśli używasz 2 dysków w RAID 0,
to reszta portów staje się bezużyteczna. Albo masz szybki SSD albo
stosujesz RAID na tej płycie. Porażka...

Piknie. I m.in. dlatego wolÄ™ normalny, programowy RAID ;)

Data: 2013-03-08 14:37:01
Autor: Marek
Jak przenieść RAID 0 ?
W dniu 2013-03-08 11:37, Andrzej Lawa pisze:

Piknie. I m.in. dlatego wolÄ™ normalny, programowy RAID ;)

Całkowicie programowy? Z dyskami na zwykłych portach AHCI bez odpalania kontrolera RAID? Jak to się robi? Poleciłbyś jakiś soft?

Czy dyski tak zorganizowane zyskują możliwość przenoszenia między systemami (np. z komputera na inny komputer w obrębie W8 albo z W7 na W8 itp)?


--
Pozdrawiam
Marek

Data: 2013-03-08 15:05:46
Autor: Andrzej Lawa
Jak przenieść RAID 0 ?
W dniu 08.03.2013 14:37, Marek pisze:
W dniu 2013-03-08 11:37, Andrzej Lawa pisze:

Piknie. I m.in. dlatego wolÄ™ normalny, programowy RAID ;)

Całkowicie programowy? Z dyskami na zwykłych portach AHCI bez odpalania
kontrolera RAID? Jak to się robi? Poleciłbyś jakiś soft?

mdadm działa pięknie... ale niestety nie ma dla Windows.

Czy dyski tak zorganizowane zyskują możliwość przenoszenia między
systemami (np. z komputera na inny komputer w obrębie W8 albo z W7 na W8
itp)?

Ponownie: działa (mogę przenosić na inną maszynę, dołączać do innego działającego systemu), ale Windows tego nie ma. Chyba że jako wirtualna maszyna.

Data: 2013-03-08 18:26:41
Autor: Piotr B. \(pb2004\)
Jak przenieść RAID 0 ?
Użytkownik "Andrzej Lawa"  napisaÅ‚ w wiadomoÅ›ci grup dyskusyjnych:khcr7q$pk7$1@node2.news.atman.pl...

W dniu 08.03.2013 14:37, Marek pisze:
W dniu 2013-03-08 11:37, Andrzej Lawa pisze:

Piknie. I m.in. dlatego wolÄ™ normalny, programowy RAID ;)

Całkowicie programowy? Z dyskami na zwykłych portach AHCI bez odpalania
kontrolera RAID? Jak to się robi? Poleciłbyś jakiś soft?

mdadm działa pięknie... ale niestety nie ma dla Windows.


Dyski dynamiczne i striped volume jest na Windowsach od 2000 roku.

--
Piotr Borkowski

Data: 2013-03-08 23:36:56
Autor: Marek
Jak przenieść RAID 0 ?
W dniu 2013-03-08 18:26, Piotr B. (pb2004) pisze:

Dyski dynamiczne i striped volume jest na Windowsach od 2000 roku.


Czy procedura opisana tu:
http://technet.microsoft.com/en-us/library/cc732422.aspx#BKMK_WINUI

pozwoli mi na zbudowanie RAID0 z 2 dysków? Jeśli tak, to czy po reinstalacji Windows jestem w stanie uzyskać dostęp do danych? Wolałbym uniknąć ryzyka utraty danych podczas takiej operacji...

--
Pozdrawiam
Marek

Data: 2013-03-09 10:00:47
Autor: Marek
Jak przenieść RAID 0 ?
Uzupełnię moją wypowiedź:

Chciałbym uniknąć sytuacji, w której awaria systemu będzie równoznaczna z utratą danych na dysku RAID0 zorganizowanym jako striped volume. W ciągu pół roku miałem już 2 awarie wymagające postawienia systemu od zera (W8).

--
Pozdrawiam
Marek

Data: 2013-03-09 10:18:44
Autor: Tasiorsa
Jak przenieść RAID 0 ?
W dniu 2013-03-09 10:00, Marek pisze:
Uzupełnię moją wypowiedź:

Chciałbym uniknąć sytuacji, w której awaria systemu będzie równoznaczna
z utratÄ… danych na dysku RAID0 zorganizowanym jako striped volume. W
ciągu pół roku miałem już 2 awarie wymagające postawienia systemu od
zera (W8).

A jakbys postawil win 8 wyposazyl powiedzmy bazowo, zrobil sobie ta partycje stripped i zrobil backup systemu np. Acronic True Image Home to mysle ze w razoe padu po odtworzeniu Windows by nie zauwazyl ze byl przywracany - nie jako stawiany od nowa

--
Pozdrawiam
Krzysiek

Data: 2013-03-09 15:00:37
Autor: Marek
Jak przenieść RAID 0 ?
W dniu 2013-03-09 10:18, Tasiorsa pisze:
A jakbys postawil win 8 wyposazyl powiedzmy bazowo, zrobil sobie ta
partycje stripped i zrobil backup systemu np. Acronic True Image Home to
mysle ze w razoe padu po odtworzeniu Windows by nie zauwazyl ze byl
przywracany - nie jako stawiany od nowa


Tzn mi chodzi o to, że system ma być na innym dysku (SSD) a dane na RAID 0. Wtedy gdy padnie system, to dane pozostaną nietknięte. Obawiam się, że przy RAIDzie software'owym padnięcie systemu na jednym dysku oznacza utratę danych na innych. Owszem, robię kopię bezpieczeństwa na dysku sieciowym ale przywracanie danych trwa wieki. A padliwość systemu jest spora... W sumie 2 czy 3 razy w ciągu pół roku mi się to przytrafiło.

Tak na marginesie - nawet wolę unikać przywracania systemu z backupu gdyż zawsze jest tak, że system postawiony od nowa pracuje sprawniej. Niektórzy podważają ten fakt niczym nie popierając go. Tymczasem przedwczoraj dokonałem pomiarów. Reinstalowałem nie najnowszy komputer na XP, na którym nie instaluje się żadnych programów - zawsze ta sama aplikacja księgowa pracuje na nim i nic więcej. No i czas uruchamiania się systemu sięgał 10 minut, po reinstalacji ok. 1 min. Robiłem to już wielokrotnie z takim samym efektem.

--
Pozdrawiam
Marek

Data: 2013-03-09 15:31:06
Autor: marfi
Jak przenie¶æ RAID 0 ?
W dniu 2013-03-09 15:00, Marek pisze:
....
siê systemu siêga³ 10 minut, po reinstalacji ok. 1 min. Robi³em to ju¿
wielokrotnie z takim samym efektem.


Próbowa³e¶ kiedy¶ xbootmgr?

--
marfi

Data: 2013-03-10 14:47:27
Autor: Marek
Jak przenie¶æ RAID 0 ?
W dniu 2013-03-09 15:31, marfi pisze:


Próbowa³e¶ kiedy¶ xbootmgr?


Nigdy nie bawi³em siê w softwareowy RAID. Dlatego w³a¶nie podpytujê w co wej¶æ warto.

--
Pozdrawiam
Marek

Data: 2013-03-09 20:11:49
Autor: Piotr B. \(pb2004\)
Jak przenieść RAID 0 ?
Użytkownik "Marek"  napisaÅ‚ w wiadomoÅ›ci grup dyskusyjnych:khdp69$nv1$1@node2.news.atman.pl...

W dniu 2013-03-08 18:26, Piotr B. (pb2004) pisze:

Dyski dynamiczne i striped volume jest na Windowsach od 2000 roku.


Czy procedura opisana tu:
http://technet.microsoft.com/en-us/library/cc732422.aspx#BKMK_WINUI

pozwoli mi na zbudowanie RAID0 z 2 dysków?

Tak. Striped volume to inna nazwa raid0.

Jeśli tak, to czy po reinstalacji Windows jestem w stanie uzyskać dostęp do danych? Wolałbym uniknąć ryzyka utraty danych podczas takiej operacji...


W maszynie wirtualnej WinPE z Windows 7 widzi normalnie zawartość woluminu rozłożonego utworzonego przez XP. Zakładam więc że zainstalowany Windows, który obsługuje dyski dynamiczne i jest minimum w tej samej wersji co system, który utworzył wolumin, będzie także widział.

--
Piotr Borkowski

Data: 2013-03-10 15:00:23
Autor: Marek
Jak przenieść RAID 0 ?
W dniu 2013-03-09 20:11, Piotr B. (pb2004) pisze:


W maszynie wirtualnej WinPE z Windows 7 widzi normalnie zawartość
woluminu rozłożonego utworzonego przez XP. Zakładam więc że
zainstalowany Windows, który obsługuje dyski dynamiczne i jest minimum w
tej samej wersji co system, który utworzył wolumin, będzie także widział.


Reasumując: pada mi dysk C z systemem. Wkładam nowy dysk, instaluję system. Volumin poprzednio (przed upadkiem) zdefiniowany jako striped na dwóch innych dyskach będzie automatycznie widoczny jak zwykły dysk z poprzednio zapisanymi danymi? Nie muszę wykonywać żadnych dodatkowych czynności?

--
Pozdrawiam
Marek

Data: 2013-03-10 17:46:39
Autor: Michal
Jak przenieść RAID 0 ?
W dniu 2013-03-10 15:00, Marek pisze:

"Dziekuje za kontakt ze wsparciem technicznym firmy ASUS.

Niestety z uwagi na architekture płyty nie może mieć pan zdefiniowanego macierza i równoczesnie używać pojedyńczego dysku na tym samym kontrolerze."

Nie byłbym tego taki pewny. Jak pisałem - na M4A77TP PRO to działa i nie sądzę by na 990FX z podobnym SB AMD950 to zepsuli. Co do supportu Asusa - oni tego nie sprawdzają w praktyce, tylko mają jakąś tam bazę odpowiedzi i wklejają najbezpieczniejszą - jak nie mają 100% pewności to z definicji "nie da się" (kiedyś męczyłem support asusa o raid na mojej mobo i też pisali że się nie da, a rzeczywistość jednak co innego skazuje). Jak masz czas na testy testy i teraz z konieczności zbackupowane dane to sam sprawdź.

Reasumując: pada mi dysk C z systemem. Wkładam nowy dysk, instaluję
system. Volumin poprzednio (przed upadkiem) zdefiniowany jako striped na
dwóch innych dyskach będzie automatycznie widoczny jak zwykły dysk z
poprzednio zapisanymi danymi? Nie muszę wykonywać żadnych dodatkowych
czynności?

Jak masz SSD bootowalny to nie widzę problemu, zwłaszcza mając jego backup by zachować UUID dla wolumenu itp. No chyba że MS już kompletnie oszalał i wykosił tą funkcjonalność w Win8 o którym piszesz (majstrowali tam przy pulach dyskowych). Kolejny powód by trzymać się od Win8 z daleka do kiedy można.

--
/MB

Data: 2013-03-10 19:42:09
Autor: Piotr B. \(pb2004\)
Jak przenieść RAID 0 ?
Użytkownik "Marek"  napisaÅ‚ w wiadomoÅ›ci grup dyskusyjnych:khi3lp$t3d$1@node2.news.atman.pl...

W dniu 2013-03-09 20:11, Piotr B. (pb2004) pisze:


W maszynie wirtualnej WinPE z Windows 7 widzi normalnie zawartość
woluminu rozłożonego utworzonego przez XP. Zakładam więc że
zainstalowany Windows, który obsługuje dyski dynamiczne i jest minimum w
tej samej wersji co system, który utworzył wolumin, będzie także widział.


Reasumując: pada mi dysk C z systemem. Wkładam nowy dysk, instaluję system. Volumin poprzednio (przed upadkiem) zdefiniowany jako striped na dwóch innych dyskach będzie automatycznie widoczny jak zwykły dysk z poprzednio zapisanymi danymi? Nie muszę wykonywać żadnych dodatkowych czynności?


Prawdopodobnie dyski z woluminem będą oznaczone jako foreign[1]. Wtedy z menu kontekstowego tak oznaczonego dysku w diskmgmt.msc będziesz musiał wybrać Import Foreign Disks[1].

1. nie wiem jak to jest przetłumaczone w polskiej wersji systemu.
--
Piotr Borkowski

Data: 2013-03-11 00:01:10
Autor: Marek
Jak przenieść RAID 0 ?
W dniu 2013-03-10 19:42, Piotr B. (pb2004) pisze:
Prawdopodobnie dyski z woluminem będą oznaczone jako foreign[1]. Wtedy z
menu kontekstowego tak oznaczonego dysku w diskmgmt.msc będziesz musiał
wybrać Import Foreign Disks[1].

1. nie wiem jak to jest przetłumaczone w polskiej wersji systemu.

A tak, już się spotkałem z czymś takim wcześniej. Wiem o co chodzi. Dziękuję :-)

--
Pozdrawiam
Marek

Jak przenie¶æ RAID 0 ?

Nowy film z video.banzaj.pl wiêcej »
Redmi 9A - recenzja bud¿etowego smartfona